dinsdag 9 augustus 2011

Hiroshima-Nagasaki herdacht in Gent

Naar jaarlijkse gewoonte herdacht Gent de nucleaire bombardementen op Hiroshima en Nagasaki. Dit gebeurde zaterdagavond 6 augustus op initiatief van Vredesoverleg Gent* met een stemmige herdenking aan de Korenlei, in het historische centrum van Gent. Ondanks het slechte weer waren er toch een honderdtal mensen aanwezig.

Ip Man (van de Panda) boomde zijn Bengaalse platbodem van Viadagio vzw over de Gentse binnenwateren naar de plaats van de herdenking aan de Sint-Michielsbrug. Op deze frisse en regenachtige dag was de stille rivier tussen Gras- en Korenlei één en al oor voor de twee muzikale passagiers van de gondelier. Met liederen uit de renaissance en vroegbarok zongen en speelde zangeres Lies Van Hijfte en theorbe-speler Jonas Scheys, beiden van het klassiek ensemble Ars Gaudium, de regenbuien weg. De herdenking kon aanvatten. De deuntjes van de stadsbeiaard zouden gedurende de herdenking geregeld voor een muzikale achtergrond zorgen.

Pieter Teirlinck van Vrede vzw verwelkomde namens Vredesoverleg Gent de aanwezigen en zette meteen de toon.

Dit jaar is het exact 66 jaar geleden dat de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki op het einde van de tweede wereldoorlog (op respectievelijk 6 en 9 augustus 1945) door middel van atoombommen totaal werden vernietigd, met honderdduizenden doden als direct gevolg. Vredesoverleg Gent wil niet alleen de slachtoffers van de atoomaanval herdenken, maar wil ook dat dit massavernietigingswapen nooit meer gebruikt wordt.

De vredesbeweging hekelt daarom de inconsequente houding van de kernwapenstaten. Aan de ene kant worden er kleine positieve stappen gezet in de kernontwapening (nieuw verdrag tussen VS en Rusland inzake vermindering strategische kernwapens) én is er de lippendienst voor een kernwapenvrije wereld. Aan de andere kant wordt het kernwapenarsenaal grondig gemoderniseerd. De VS alleen voorziet daarvoor zo’n 185 miljard dollar in het komende decennium. Het lijkt erop dat de kernwapenstaten werken aan een beleid van ‘minder kernwapens maar beter inzetbaar’. Onaanvaardbaar voor de vredesbeweging! De vredesbeweging wil de verwijdering van de Amerikaanse kernwapens uit Kleine Brogel, een kernwapenvrij Europa tegen 2015 en een verdrag die alle massavernietigingswapens verbiedt, naast de biologische en chemische ook de atoomwapens.

Christophe Peeters (Open VLD), waarnemend burgemeester van de Stad Gent (lid van het internationale netwerk Mayors For Peace-Burgemeesters voor Vrede) beperkte zich niet tot obligate beleefdheidstoespraak, maar kwam met een sterk en geëngageerd betoog.

De waanzin van de wederzijdse afschrikking tijdens de Koude Oorlog heeft plaats gemaakt voor een nauwelijks controleerbare verspreiding van de kernwapens. Na de klassieke kernwapenstaten vervoegden ook Israël, Pakistan, India en Noord-Korea de club. En de kans bestaat dat het lijstje nog verder aangroeit. Het risico dat er effectief iets misloopt is in onze tijden misschien nog groter dan tijdens de Koude Oorlog. Denken we maar aan het gebruik van nucleair materiaal in vuile bommen, de verspreiding van radioactief materiaal naar niet statelijke actoren (terroristische organisaties) en het slechte beheer in falende staten (failed states). Christophe Peeters hoopt in ieder geval op een kernwapenvrije wereld. Want om Einstein te citeren ‘Ik weet niet met welke wapens de derde wereld zal worden uitgevochten, maar ik weet wel dat de vierde wereldoorlog zal worden uitgevochten met stokken en speren.’

Nelly Maes, voorzitter van het Vlaams Vredesinstituut, plaatste de kernwapens in een breder kader. Kernwapens worden gebruikt als een politiek middel. Daardoor willen zoveel andere landen zoals Noord-Korea en misschien Iran die technologie ook verwerven. Ze had het over de gevaren van het nucleaire in het algemeen. Ook de nucleaire kracht die aangewend wordt voor energiecentrales vormt een groot gevaar. Denken we maar aan de nucleaire ramp van Fukushima.

Politici moeten werk maken van een vreedzamere wereld. In 2009 waren er minstens 17 gewapende conflicten in de wereld, waarvan het bij 11 daarvan draaide om macht in het eigen land. Mensen zijn op de vlucht voor de structurele oorzaken van oorlogen. Wat doen wij? Bereiden wij in Libië de vrede voor? Hoe behandelen wij de vluchtelingen die vluchten voor conflicten waar de Westerse wereld ook bij betrokken is? Geven wij evenveel middelen aan het stichten van vrede in die landen als aan onze militaire uitgaven? Meer dan 1500 miljard dollar ging vorig jaar naar defensie. Europa neemt zeker een kwart voor zijn rekening. In Europa zijn er veel grote wapenproducenten. En wat doen we in Vlaanderen? Wat gebeurt er met de wapens of wapentechnologie die we verkopen aan de VS of Frankrijk, zonder verdere controle wat er daarna mee gebeurt? Kunnen wij garanderen dat de wapens of technologie niet verkocht worden aan landen in oorlog, zoals Israël? Wij hebben de plicht om de handel zo te reglementeren dat ze niet terecht komen in verkeerde handen. Het blijft een opdracht om te werken aan een wapenvrije wereld, het is een belangrijke opdracht voor de politieke wereld!
Vredesactivist Andy Vermaut evoceerde twee getuigenissen van Japanse overlevenden van de kernaanval.

Nadien onderschreven de goed opgekomen lokale politici een nieuwe petitie van de ‘Burgemeesters voor Vrede’ en de vredesbewegingen voor een kernwapenvrije wereld. Ik hoop dat ik geen enkele politicus/politica over het hoofd zie, maar deze waren er alleszins : Waarnemend Burgemeester Schepen Christophe Peeters (Open VLD), gemeenteraadslid Elke Decruynaere (Fractieleidster Groen! Gentse gemeenteraad), Vlaams parlementslid en Gents gemeenteraadslid Filip Watteeuw ( Groen!), Eresenator en Gents gemeenteraadslid Paul Pataer (Groen!), de Gentse schepenen Resul Tapmaz (sp.a) en Guy Reynebeau (sp.a), provincieraadslid Jef Van Pee (CD&V).

Het begon te schemeren, tijd om de 66 lampionnen te water te laten, begeleid door de ingetogen muziek van Ars Gaudium. Zoals Nelly Maes treffend haar toespraak afsloot "De lampionnen die te water gelaten worden vormen een prachtig symbool, één lampion voor ieder jaar dat we de slachtoffers van Hiroshima en Nagasaki herdenken. Dat ze licht mogen brengen, licht van hoop voor de burgers en verlichting voor onze leiders! "


*Vredesoverleg Gent is een forum waarin organisaties elkaar ontmoeten en informatie uitwisselen. Vredesoverleg Gent bestaat uit Links Ecologisch Forum, Vrede vzw, Gents wereldkoor Karibu, Werkgroep Vluchtelingen Gent, Friends of the Earth Vlaanderen-Brussel.






Dit artikel verscheen ook op Gentblogt 09.08.2011

Geen opmerkingen: