vrijdag 22 juli 2011

Summercamp Electrified geeft publieke ruimte terug aan de Gentenaars

Of ik naar het toeterconcert kwam, vroeg buurman Paul “van De Muur”. En zo startte mijn eerste kennismaking met de Gentse kunstenwerkplaats Timelab in onze buurt Twee Poorten.

Op 25 juni sloot hun jaarlijks ‘zomerkamp’ Summercamp Electrified af. In samenwerking met Vooruit gingen 12 kunstenaars uit binnen- en buitenland binnen het thema ‘Reclaiming Public Space’ op zoek naar manieren waarop ze delen van de publieke ruimte kunnen teruggeven aan de bewoners van onze stad. Een reden te meer om als geïnteresseerde buurtbewoner nader kennis te maken.

Een toeterconcert als intro

Op zaterdag 30 april om 19u tijdens de opendeurdag van Timelab speelden een twintigtal auto’s tele-geleid en op eigen batterijkracht op de parking van de Timelab-locatie in de Brusselsepoortstraat 97 een toeterconcert. Een compositie/realisatie van Geert Jan Hobijn/staalplaat soundsystem.

Amusant en ‘genietelijk’, zelfs rustgevend. De autoclaxon als muziekinstrument, een parking als concertruimte, even weg van de verkeersdrukte van de Brusselsepoortstraat (geef gas, vlam de stad in!), een bezinning over het verborgen symfonische aspect in het lawaai van het autoverkeer. Maar we moesten ’s avonds nog naar een ander ‘klassieker’ concert en die eerste kennismaking met Timelab was van zeer korte duur.

Op zomerkamp Summercamp Electrified – Virtueel en reëel

Mijn interesse was gewekt. Gentblogt had vroeger al eens bericht over Timelab. Na het toeterconcert hield ik virtueel contact met Timelab (Facebook hé). En toen organiseerde Timelab tijdens de midzomerweek een ‘zomerkamp’ met publieksmomenten die ik wegens te druk, te veel, te moe, te weinig tijd niet kon bijwonen. Zaterdagavond 25 juni lukte mij dat wel en volgde ik de afsluitende presentatie van Summercamp Electrified, ditmaal in real life.

De BBQ (carne & veggie) was wat uitgelopen, dus mochten we eerst ‘gaan vissen’. Naar de aanlegsteiger van het Keizerpark, met tweeën plaatsnemen in een bootje en met koptelefoons op en de hengel met microfoon in het water luisteren naar ‘Memories of a River’, een collage van geluiden op de Gentse wateren, een realisatie van Els Viaene. De toon was gezet, we waren klaar voor de finale presentatie door de 12 kunstenaars van hun realisatie(s) tijdens hun ‘zomerkamp’.

Iets over taal en communicatie

De ‘lingua franca’, de voertaal, van de presentaties was Engels, voor velen slechts hun tweede of ik vermoed zelfs derde taal. Maar voor mijn part had ieder haar/zijn eigen taal kunnen spreken. De boodschap van de kunstenaars en de interactie met het publiek zou nog persoonlijker en krachtiger geweest zijn. En goede vertalers waren er binnen de deelnemersgroep en publiek beslist te vinden. Dit even terzijde.

Reclaiming Public Space – Terug bezit nemen van de publieke ruimte

De New Yorker Jon Cohrs en de Duitse Myriel Milicevic hadden aan de waterkant van de Nederschelde een windmolen van zeildoek en bamboe gemaakt, die op zijn beurt een rad moest aandrijven, dat dan weer water uit de Nederschelde zou putten. Zoals de Egyptische boeren (fellah’s) al millennia lang doen langs de Nijl. En ik dacht aan het cultuurbeleidsplan ‘Er stroomt een Nijl…” , de molensteen in het Keizerpark, de oude prenten met de windmolens rond de stad, de compositie Escalay/Waterwheel van Hamza El Din op de CD Pieces of Africa van het Kronos Quartet.

John Cohrs en Myriel Milicevic haalden in het moerassige verleden van Gent ook inspiratie voor het herstellen van het ecosysteem van de stad. Moerasplanten hebben namelijk de kracht om zware metalen uit water te zuiveren. Symbolisch en op micro-schaal filteren ze het water uit de Nederschelde aan de Achtervisserij. Eens gezuiverd wordt het water gebruikt voor de irrigatie van de moestuin ‘het bezielde landschap’ die KASK-studente Karen Van der Perre daar aanlegde. En ik dacht aan de natuurlijke zuivering van het vervuild slib in de Schelde achter de sluizen van ‘de Saskes’ aan Arbed Noord. En hoe de cirkel rond draait en alles goed komt.

De Italiaanse Roberta Gigante won een opdracht om een permanent werk te installeren in het nieuwe Visserijpark in Gent. Ze zal er een waterorgel maken met pijpen die in het park vertrekken en het water bereiken. Het orgel kan worden bespeeld door mens en wind. Ze stelde haar concept ‘Blowout’ voor. Als TweePoorter was ik een beetje jaloers op de over-water-buren van de Visserij, maar ik hoop met en voor hen dat het echt een aanwinst voor hun buurt wordt. Het idee van een combinatie van mens-water-wind-geluid/muziek in de publieke ruimte vind ik alleszins geweldig. Ik ben zeer benieuwd en kijk uit naar de installatie van ‘Blowout’ Ze mogen daar op de Visserij burenbezoek vanuit Twee Poorten verwachten. Waar en wanneer is dat openingsfeestje met wind- en watermuziek?

Timelab[+]De Spaanse Vahida Ramujkic en Laia Sadurni brachten op midzomernacht 23 juni het universele ritueel van San Juan alias Sint-Jan weer tot leven. Op midzomernacht staat de zon het hoogst, wordt ritueel de zomer gevierd, maakt het oude plaats voor het nieuwe. Op een verborgen plek in Gent vonden de kunstenaars handenvol Sint-Janskruid, waarvan ze olie, tinctuur en thee trokken. Net op midzomer is dé oogsttijd voor dit krachtige kruid en het moment om er olie uit te trekken voor rituele wassingen. Zij organiseerden op midzomernacht ook een Sint-Jansvuur, met de gewaardeerde medewerking van De Vuurmeesters. En ik lees in mijn boek De Folklore der Maanden weer het hoofdstuk Juni (p.123-133), hoor mijn schoonvader vertellen over de Sint-Jansvuren uit zijn jeugd op het Vlaamse platteland, hoor hem het lied ‘Sinte Pieter’ komt alhier’ zingen. Jongens toch.

De Nederlander Wouter Huis kreeg het gedaan om zijn werk een permanente plaats te geven in de stad Gent. En laat ik er maar meteen een bijna verborgen prijsvraag van Gentblogt van maken. Wouter Huis maakte een granieten gedenksteen met volgende inscriptie “ All characters and events depicted in this story are fictitious. Any similarity to actual persons (living or dead) or events is purely coincidental”. Deze in graniet gelaserde disclaimer gaat op die manier in dialoog met haar voorbijgangers over het reële en het fictieve waarin we vandaag leven.

Silas Fong kwam helemaal uit Hong Kong om te tonen hoe je met een DIY kit een toeristische attractie van jezelf maakt. Hij experimenteerde er tijdens dit Summercamp Electrified mee in de Faja Lobi bed & breakfast. Ik lanceer bij deze een oproep aan de Gentse schepen van Toerisme en de Toeristische Dienst van de Stad Gent. Dit is absoluut een nog niet geëxploiteerde niche in de toeristische markt. Iemand moet de eerste zijn. Contacteer Silas Fong….en dan zien we wel.

De Britse Kathy Hinde maakt field recordings, veldopnamen zeg maar. Ze gaat op zoek naar verborgen geluiden in de stad. Ze roept de Gentse bevolking op om zelf geluiden op te nemen en deze te delen op haar website www.echoloc.org. Een goed idee dat we met onze buurt Twee Poorten zeker moeten ‘meenemen’. We reageerden begin januari 2011 namelijk als buurt al heel officieel op het voorontwerp van geluidskaart voor de agglomeraties Antwerpen en Gent. Nu komt de definitieve geluidskaart er aan. Met het project www.echoloc.org kunnen we ook de het geluid/de stem van onze buurt Twee Poorten laten horen.

Timelab[+] Timelab[+]

Voor Summercamp Elecrified 2011 maakte Kathy Hinde een interactieve installatie waarbij onderwatergeluiden op diverse plaatsen in Gent zichtbaar en uiteraard hoorbaar getoond werden.

Timelab[+]

De Gentenaar Karel Verhoeven kwam heel origineel uit de hoek met een metafoor op de plannen voor een Gentse metro uit de jaren ’70 van vorige eeuw. Hij presenteerde een installatie van twee verschillende mierenkolonies mét koningin, besteld in Berlijn via een online shop. Verhoeven toonde hoe de mierenkolonies zich op verschillende niveaus organiseren (boven-, gelijk- en ondergronds zoals die metroplannen) en met elkaar in contact komen. Gent lijdt tussen haakjes trouwens aan collectief geheugenverlies als het over de metro gaat. Hoezo metro? De informatiehonger van Karel Verhoeven werd tenslotte gestild door een bolleboos uit het S.TAM, die voor hem een promo-brochure voor die Gentse metro opdiepte. Daarvoor hebben we trouwens een S.TAM!

Javier Busturia ging op zoek naar groene verlaten plekken in grootsteden. Plekken die ongebruikt zijn, maar veel potentieel hebben om door de lokale bevolking opnieuw gebruikt te worden als bijvoorbeeld landbouwgrond. Javier wil zo de rurale activiteiten terug naar de stad brengen en onderzoekt of het mogelijk is het ecosysteem te herstellen. Stadslandbouw, jawel. Zo maakte hij kennis met de stadsschapen aan de Coupure en hun herder. DOK Noord zou een interessante plek kunnen zijn. Schapen zouden kunnen helpen met de verspreiding van zaden waardoor er nieuwe begroeiing zou kunnen ontstaan. In samenwerking met de Muidegemeenschap kunnen de schapen symbolen/vormen grazen op deze site. Dit idee krijgt zeker nog een staartje. Hou DOK Noord in de gaten..

De jongste deelnemer was de Gentse Stephen Verstraete, beeldhouwer en student aan het Sint-Lucas. Hij bouwde een draagbare versie van zijn beeldhouwmachine. Deze machine maakt plaasteren sculpturen op basis van bestaande objecten. Met ander woorden: je steekt er een voorwerp in en er komt een plaasteren exemplaar uit. Met deze draagbare machine trekt hij de stad in en transformeert bestaande objecten in plaaster. Hij testte zijn beeldhouwmachine uit op het monument voor de gebroeders Van Eyck aan het Geraard Duivelsteen. Hij was geïntrigeerd door de paradox van een afsluiting rond een publiek monument op een publiek domein. De sporen van zijn ‘plaasterwerk’ zullen ondertussen wel verdwenen zijn, maar het statement was toch gemaakt.

De vroege zomergasten van Summercamp Electrified hebben ondertussen hun tenten opgebroken. In volle midzomerweek hebben ze elk op zijn/haar manier hun ideeën geventileerd over de publieke ruimte en hoe die terug te geven aan de Gentenaars. En zoals dat gaat met vakantieontmoetingen, de dromen hebben ze hier achter gelaten. Aan Gent en de Gentenaars om daar nu ook iets mee te doen.

(Dit artikel verscheen ook op Gentblogt 15 juli 2011 Summercamp Electrified geeft publieke ruimte terug aan de Gentenaars)

Foto's Timelab www.timelab.org


Geen opmerkingen: